Τουρκία - Αίγυπτος: Ο Ερντογάν με το βλέμμα στην Αθήνα ανοίγεται στον Σίσι με τη «Θάλασσα Φιλίας»
Η κοινή στρατιωτική άσκηση Αιγύπτου - Τουρκίας, η πρώτη μετά από 13 χρόνια, αποτελεί μόνο τον έναν κρίκο της συνολικής στρατηγικής του Ερντογάν για την Ανατολική Μεσόγειο πάντα με το βλέμμα στην Αθήνα.
Ως ένα κρίσιμο βήμα αλλά και σημείο καμπής με πολιτική σημασία χαρακτηρίζουν στην Τουρκία την αεροναυτική άσκηση με την Αίγυπτο στην Ανατολική Μεσόγειο που ανακοίνωσε το τουρκικό υπουργείο άμυνας, σε μια εποχή γεωπολιτικών ανακατατάξεων αλλά και ενεργειακών ανταγωνισμών.
Οι δύο χώρες θα πραγματοποιήσουν στρατιωτική άσκηση στην Ανατολική Μεσόγειο, με την ονομασία «Θάλασσα της Φιλίας», μετά από 13 χρόνια παύσης. Η άσκηση, που θα πραγματοποιηθεί από τις 22 έως τις 26 Σεπτεμβρίου, στοχεύει στην ενίσχυση των διμερών σχέσεων μεταξύ Τουρκίας και Αιγύπτου και στην αύξηση της διαλειτουργικότητας.
Η άσκηση χαρακτηρίζεται ως ένας σημαντικός κρίκος αλλά και στρατηγικό στρατιωτικό βήμα στο πλαίσιο της εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ Καΐρου και Άγκυρας, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη τα τελευταία δυο χρόνια, με εκατέρωθεν επισκέψεις Ερντογάν και Σίσι, σε Κάιρο και Άγκυρα αντίστοιχα.
Οι σχέσεις της Αιγύπτου με την Ελλάδα «αγκάθι» για την Άγκυρα
Μετά την ανάληψη εξουσίας από τoν Σίσι το 2013 στην Αίγυπτο και την πτώση των Αδελφών μουσουλμάνων, οι σχέσεις Άγκυρας-Κάιρου κατέρρευσαν, με τις δύο χώρες να τοποθετούνται συχνά σε αντίπαλα μπλοκ στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η Αίγυπτος, έχοντας υπογράψει συμφωνίες θαλάσσιας δικαιοδοσίας με την Ελλάδα και την Κυπριακή Δημοκρατία, βρέθηκε απέναντι από την Τουρκία. Οι εξελίξεις στην Μέση Ανατολή και οι επιθέσεις του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας έχουν φέρει τις άλλοτε αντιμαχόμενες χώρες πιο κοντά.
Τούρκοι αναλυτές εκτιμούν ότι η κοινή στρατιωτική άσκηση του Καΐρου με την Άγκυρα αποτελεί ένδειξη ότι η Αίγυπτος μπορεί να μετατοπίζεται σε μια πιο ισορροπημένη θέση στην Ανατολική Μεσόγειο. Η άσκηση «Θάλασσα Φιλίας» υπογραμμίζει τις στρατιωτικές και ασφαλιστικές διαστάσεις των ομαλοποιημένων διπλωματικών σχέσεων με την Αίγυπτο και υποδηλώνει επίσης ότι μια πιθανή συμφωνία θαλάσσιας δικαιοδοσίας μεταξύ Αιγύπτου και Τουρκίας θα βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη στο μέλλον.
Εξάλλου η εφημερίδα Milliyet υποστηρίζει ότι η Τουρκία υπέβαλε νέα προσφορά στην Αίγυπτο όσον αφορά την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών. Με αυτήν την προσφορά σύμφωνα με το ρεπορτάζ της εφημερίδας, η Αίγυπτος κερδίζει περίπου 40.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα επιπλέον στην υφαλοκρηπίδα της, σε σχέση με τη συμφωνία που υπέγραψε με την Ελλάδα.
Ο απόστρατος αντιναύαρχος Cem Gürdeniz σημειώνει ότι η συμφωνία ΑΟΖ μεταξύ Αιγύπτου και Ελλάδας ήταν μια πολύ σοβαρή ρήξη, προσθέτοντας ωστόσο ότι τα γεγονότα, μετά την 7η Οκτωβρίου του 2023 (επίθεση Χαμάς στο Ισραήλ) έχουν ανατρέψει όλες τις ισορροπίες και το σφυροκόπημα του Ισραήλ τη Γάζα κατέστησε αναγκαία μια επείγουσα προσέγγιση μεταξύ Αιγύπτου και Τουρκίας από γεωπολιτική άποψη.
Η Αίγυπτος, σύμφωνα με την ανάλυση του στην εφημερίδα Milliyet, αναγνώρισε την πραγματικότητα και ξεκίνησε μια διαδικασία στρατηγικής προσέγγισης με την Τουρκία. Η Τουρκία ελέγχει τα Τουρκικά Στενά, ενώ η Αίγυπτος ελέγχει τη Διώρυγα του Σουέζ, τα δύο πιο σημαντικά περάσματα στη Μεσόγειο.
«Η συνεργασία αυτών των δύο κρατών θα αποτελούσε ένα σημαντικό νέο ανάχωμα έναντι του μπλοκ του Ισραήλ, της Ελλάδας, της Νότιας Κύπρου και των ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο που αντιμετωπίζει σήμερα η Τουρκία. Μια τέτοια συμφωνία όχι μόνο θα παρείχε στην Αίγυπτο κέρδος 40.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, αλλά θα ήταν και η πιο απτή απόδειξη ότι η Αίγυπτος και η Τουρκία έχουν σχηματίσει ένα νέο μπλοκ εξισορρόπησης στην Ανατολική Μεσόγειο», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι τελευταίες εξελίξεις αποτελούν συνέχεια της συνεργασίας στην αμυντική βιομηχανία, καθώς στα τέλη Αυγούστου, Τουρκία και Αίγυπτος υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας για κοινή παραγωγή μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
Φιντάν: Οι σχέσεις Τουρκίας-Αιγύπτου στο καλύτερο επίπεδο της σύγχρονης ιστορίας
Αναφερόμενος στις σχέσεις Τουρκίας-Αιγύπτου, ο Χακάν Φιντάν δήλωσε σε αιγυπτιακά μέσα ότι οι διμερείς σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών έχουν πλέον φτάσει στο «καλύτερο επίπεδο στη σύγχρονη ιστορία».
Ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας τόνισε ότι οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών ήταν πάντα εξαιρετικές, λέγοντας: «Οι δύο λαοί είναι τόσο παρόμοιοι που είναι αδύνατο να τους χωρίσεις. Ωστόσο, η σχέση μεταξύ των πολιτικών ελίτ και μεταξύ των κυβερνήσεων έχει πραγματικά φτάσει σε ένα εξαιρετικά καλό σημείο.
